Korporanci przedwojenni
Profesor na Uniwersytecie Poznańskim od roku akademickiego 1922/23, lektor języka czeskiego na Wydziale Filozoficznym, wykładał również w Wyższej Szkole Handlowej. Do Poznania przyjechał z Pilzna, jego wynagrodzenie opłacane było przez rząd Czechosłowacji. Kurator Korporacji z ramienia Alma Mater oraz jej filister honorowy. Członek Konwentu Seniorów.
Com! Piotr Pilarczyk, K! Hermesia
.
.
Fil! Leon Mikołajczak, Drugi Ojciec Korporacji (ur. 11.04.1891 – zm. 26.01.1942)
Urodzony w Śremie syn piekarza, tam też chodził do szkoły podstawowej i średniej, jednak maturę zdawał w Krakowie, gdyż ze śremskiego gimnazjum został wyrzucony za działalność preciw zaborcy. Zaczął studia ekonomiczne i prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim, kontynuował na Warszawskim, a ukończył na Poznańskim. Uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim, przygotowywał m.in. wizytę Paderewskiego w Poznaniu. Pracował w Banku Spółek Zarobkowych, gdzie od najniższych stanowisk doszedł po kilkunastu latach do stanowiska dyrektora.
Kilka lat po ślubie z Haliną Sroczyńską, córką znanego fabrykanta mebli artystycznych, przeniósł się do Warszawy. Był tam dyrektorem wydawnictwa „Rzeczpospolita”, jednak prezydent Poznania sprowadził go znów do stolicy Wielkopolski. Powierzono mu stanowisko dyrektora finansowego słynnej Powszechnej Wystawy Krajowej. Działalność zawodową łączył ze społeczną i patriotyczną. Wkrótce po powstaniu Korporacji Hermesia czynnie włączył się w jej budowę i został jej Filistrem Honorowym. Był autorem książki „Quo Vadis Polonia?” gdzie dowodził na początku lat 20., że należy walutę oprzeć nie o złoto, a o majątek narodowy.
Po śmierci Stanisława Pernaczyńskiego został ojcem Korporacji „Hermesia”. Był członkiem komitetów budowy WSH, Domu Żołnierza, Pomników Chrystusa Króla i Wdzięczności. Wykładał również na Wyższej Szkole Handlowej.
Ponieważ sanacja przegrała de facto wybory do Rady Miasta Gniezna w 1934 r., nie miała możliwości wybrania własnego kandydata. Dlatego właśnie Mikołajczak, jako osoba kompromisowa, 5 maja 1934 r. wybrany został przez Radę Miasta Gniezna na prezydenta tego miasta, mimo, iż pochodził ze Śremu. Ministerestwo Spraw Wewnętrznych nie zatwierdziło jednak wyboru.
Już w październiku 1939 r. podjął działalność konspiracyjną, początkowo w „Ojczyźnie”, która działalność ku odzyskaniu niepodległości stawiała ponad podziały polityczne (Sam Mikołajczak działał w Stronnictwie Pracy). Potem włączył się w tworzenie struktur państwa podziemnego w Wielkopolsce. W dniu 26 sierpnia 1941 r. został wybrany przez Porozumienie Stronnictw Politycznych w Poznaniu delegatem Rządu na Ziemie Zachodnie, i 9 września przejął obowiązki. Jednak już 21 grudnia został aresztowany przez Niemców.
Torturowany był w d. Domu Żołnierza (który został siedzibą Gestapo) i Forcie VII. Zamęczony został 26 stycznia 1942 r. Po śmierci nie miał pogrzebu, nie ma też grobu, przypomina o nim tylko tablica akademicka przy poznańskim kościele oo. Dominikanów.
Com! Piotr Pilarczyk, K! Hermesia
.
.
.
Urodził się we Wrześni, uczęszczał do gimnazjum najpierw we Wrocławiu, potem w Gnieźnie, gdzie zdał maturę. Studiował prawo w Berlinie i ekonomię w Monachium, gdzie na wydziale ekonomii politycznej w 1900 roku doktoryzował się na podstawie rozprawy, stanowiącej jedną z pierwszych analiz polityki transportowej w Wielkopolsce pt. Die Eisenbahntarife und Wasserfrächte für Getreide und Mehl in der Provinz Posen, ihre Geschichte und ihre Wandlung. W Monachium uczestniczył w działalności patriotycznej studentów polskich, był zamieszany w proces wytoczony polskiej młodzieży akademickiej. Pracował początkowo w Monachium, w 1901 roku jednak polscy działacze społeczni z ks. Wawrzyniakiem ściągnęli go do Poznania, do Banku Związku Spółek Zarobkowych. W 1902 roku był współzałożycielem Banku Kratochwill i Pernaczyński, finansującego polskie przedsiębiorstwa przemysłowe i handlowe w Wielkopolsce. Działał w towarzystwach naukowych, brał udział w kursach Korporacji Kupców Chrześcijańskich, zorganizował też Bratnią Pomoc Kupiecką której został skarbnikiem. Bratnia Pomoc pomagała polskiej młodzieży studiować ekonomię za granicą. Od 1907 roku był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, przez wiele lat sprawował w nim różne funkcje. Podczas I Wojny Światowej uczestniczył w pracach kursów zawodowych zorganizowanych przez Towarzystwo Wykładów Naukowych.
Od 1904 roku był jednym z dwóch Polaków w niemieckiej Izbie Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu, gdzie umiał znaleźć posłuch dla interesów polskich. W 1919 roku Naczelna Rada Ludowa powołała go do na stanowisko komisarza Izby. Pernaczyński przekształcił ją z Izby niemieckiej w polską. W pierwszych wyborach w 1923 roku i ponownie w roku 1929 plenum Izby wybrało go na stanowisko prezesa. W 1918 roku został członkiem Zarządu Banku Przemysłowców, potem zaś prezesem, a gdzie przyczynił się do spolszczenia niemieckich przedsiębiorstw w Wielkopolsce. Dzięki niemu w polskie ręce przeszły m.in. browar i słodownia Kobylepole (obecnie w granicach Poznania). Z ramienia rządu brał udział w pertraktacjach z Niemcami dotyczących Konwencji górnośląskiej w 1922 r.
Wiele lat zasiadał w Radzie Miejskiej Poznania, gdzie przewodniczył Komisji Finansowo-Budżetowej. Od 1922 roku był wiceprezesem Banku Wzajemnych Ubezpieczeń „Vesta”, od 1926 roku prezesem Kuratorium Wyższej Szkoły Handlowej, a w latach 1928-1930 członkiem Rady Głównej PeWuKi. Wchodził w skład rad nadzorczych wielu firm, społecznie pracował w Związku Bankowców w Polsce, był nadto opiekunem wielu organizacji gimnazjalnych i akademickich (np. prezesem Towarzystwa Rodziców przy Państwowym Gimanzjum im. I. Paderewskiego). Od 1924 r. piastował godność honorowego konsula holenderskiego w Poznaniu. Publikował w „Kupcu”, w 1924 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Polonia Restituta. Pochowany na cmentarzu Św. Wojciecha. Flister Honorowy, oraz pierwszy Ojciec Korporacji Akademickiej Hermesia
Com! Piotr Pilarczyk, K! Hermesia
Urodził się 24 marca 1876 r. w Brzezinach koło Łodzi. Odbył praktykę księgarską w znanej łódzkiej księgarni L. Fiszera. Następnie w zawodzie księgarskim pracował w Łodzi, Warszawie i Lwowie, gdzie w 1912 roku został dyrektorem Drukarni Ossolineum. W 1917 roku był współzałożycielem drukarni i spółki wydawniczej „Wydawnictwo Polskie”. W roku 1920 przeniósł wydawnictwo do Poznania. Tutaj też przedsiębiorstwo osiągnęło wysokie powodzenie handlowe m.in. dzięki serii „Biblioteka Lauretów Nobla”, serii „Biblioteka autorów polskich” i „Cudom Polski”. Wydawał też w małych nakładach edycje bibliofilskie. Po wybuchu wojny wyjechał do Warszawy, dokąd udało mu się przewieźć swe wydawnictwa. Tam jednak zmarł 13 lipca 1941 r. Resztki nakładów spłonęły podczas Powstania Warszawskiego.
Żona i córka zostały wywiezione do Niemiec, tam w 1945 r. wydawały elementarze i czytanki pod dawną firmą: Wydawnictwo Polskie, R. Wegner, Poznań, w Norymberdze.
Com! Piotr Pilarczyk, K! Hermesia
Urodził się w Gozdaninie koło Mogilna, uczęszczał do gimnazjum w Gnieźnie gdzie zdał maturę. Był prezesem Towarzystwa Tomasza Zana. Potem studiował w wyższej szkole handlowej w Kilonii, a także na wydziale prawno-ekonomicznym Uniwersytetu we Wrocławiu i Berlinie.
Przed wybuchem Powstania Wielkopolskiego przyjechał do Poznania na obrady sejmu dzielnicowego jako reprezentant ludności polskiej z Wrocławia. Brał tu udział w tworzeniu polskich organów władzy. W 1920 roku został kierownikiem Urzędu Statystycznego w Poznaniu. Już w 1921 r. wznowił wydawanie Rocznika Statystycznego. Był współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Statystycznego, a w 1923 r. współzałożycielem Towarzystwa Miłośników m. Poznania, gdzie przez wiele lat pełnił funkcję prezesa. Rozpoczął wydawanie istniejącej do dziś Kroniki Miasta Poznania (KMP), stając na czele jej komitetu redakcyjnego. Zainicjował też wydawanie Bibloteki KMP. Od 1931 r. pracował we władzach miejskich jako radca.
Działał na rzecz rozwoju kulturalnego Poznania, zorganizował m.in. Muzeum Miejskie, z jego inicjatywy rozpoczęło też działalność Towarzystwo Literackie. Działał w Komisji historycznej PTPN, był członkiem zarządu Towarzystwa Miłośników Historii, wiceprezesem Ogrodu Zoologicznego. W listopadzie 1937 r. został mianowany tymczasowym wiceprezydentem Poznania. Po wybuchu wojny w 1939 r. ewakuował się z miasta. Zmarł na terenach ZSRR prawdopodobnie jesienią 1940 r. w Mołodze k. Rybińska.
Zostawił po sobie bogatą twórczość historyczną i publicystyczną związana z Wielkopolską. Był autorem m.in. przewodników po Poznaniu.
Com! Piotr Pilarczyk, K! Hermesia
Henryk Jan Żuromski, były Naczelnik Wydziałów Organizacji i Kontroli Oddziału Wojewódzkiego PZU w Poznaniu, był Filistrem Korporacji Akademickiej Hermesia, założonej w 1926 r. w Poznaniu. Jak wielu jego rówieśników, w pełni ukształtowanych przez II Rzeczpospolitą, był człowiekiem silnego ducha, honoru, wielkiej odwagi i uczciwości. Dochowywał wierności swym przekonaniom, a dla ludzi młodych, zrzeszonych w korporacjach akademickich, które odtworzone zostały w ostatnim kilkunastoleciu w Poznaniu, otwierał zawsze serce i drzwi swojego domu.
W środowisku przyjaciół, seniorów ruchu korporacyjnego ze Stowarzyszenia Filistrów Poznańskich Korporacji Akademickich (SF!PK!A), a także wśród kilku młodych członków poznańskich konwentów (zwłaszcza K! Lechia), mających szczęście go poznać, cieszył się dużym szacunkiem. Imponował wszystkim siłą, którą cieszył się jeszcze na kilka miesięcy przed śmiercią; przekroczywszy dziewięćdziesiąt lat, potrafił wyremontować dom, dbać o ogródek, prać, prasować, a także umawiać się na towarzyskie spotkania. W ich trakcie dawał wszystkim wzór gościnności, kultury osobistej i godnej postawy człowieka nie skarżącego się na los, który ciężko go doświadczał. Filister z godnym podziwu uporem pokonywał przeszkody i dolegliwości. Był od lat niesłyszący, a mimo to należał do osób wyjątkowo komunikatywnych. Dysponując do końca świetną pamięcią, potrafił odpowiadać na każde przedstawione na kartce pytanie, często ubogacając podejmowane tematy anegdotami z przedwojennego życia korporacyjnego, czy żartami.
Śmierć Filistra Henryka Żuromskiego 25. 08. 2004 r. w Poznaniu stanowiła wielką stratę dla całego polskiego ruchu korporacyjnego. Filister spoczął 30 VIII 2004 r. na Cmentarzu Junikowskim, niedaleko od grobu Fil! Sylwestra Kubery – innej świetlanej postaci polskiego ruchu korporacyjnego, reaktywatora i patrona K! Lechia.
Miałem szczęście rozmawiać z Nim o sprawach ruchu korporacyjnego, spotykając się jako członek Konwentu Chrobria z życzliwością wielkiego Hermity, przedwojennego Oldermana, a następnie Prezesa Koła Filistrów Hermesii, pamiętającego, że jego przedwojenna K! była „córką” starszej K! Chrobria.
Com! Wojciech Szczepański, K! Chrobria